Tekst zewnętrzny, artykuł sponsorowany
W celu rozpoczęcia prac budowlanych należy najczęściej uzyskać na nie pozwolenie lub przynajmniej zgłosić, że na działce budowlanej przeprowadzane będą prace. Jeżeli wbrew obowiązkowi nie dopełnimy tego obowiązku, może okazać się, że postawiona przez nas budowla będzie traktowana jako samowola budowlana.
Czym jest, jakie są jej konsekwencje i jak poradzić sobie, kiedy wykonane przez nas prace zostaną uznane za samowolę?
Samowola budowlana
Zdawać by się mogło, że odpowiedź na pytanie, czym jest samowolna budowlana znajdziemy w ustawie Prawo budowlane. Nic bardziej mylnego – ustawa ta nie zawiera legalnej, czyli jasno określonej definicji samowoli. Przyjmuje się zatem, że przez samowolę budowlaną należy rozumieć wybudowanie obiektu bez pozwolenia na budowę lub zezwolenia. W praktyce jednak nie jest to tak proste, gdyż często za samowolę uznaje się także inne przypadki. Za samowolę mogą być bowiem uznane takie budynki, które zostały wybudowane niezgodnie z normami, np. prowadzone bez obecności kierownika budowy, bez prowadzenia dziennika czy też w przypadku, kiedy pomiędzy projektem budowlanym a ostatecznym wykonaniem robót istnieć będą rozbieżności. W związku z powyższym bardzo często za samowolę traktowane są części budynków, które zostały dobudowane do już istniejących. Co więcej, należy pamiętać, aby nie rozpoczynać prac budowlanych przed otrzymaniem ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę lub zezwoleniu, ponieważ w takim wypadku również nieruchomość może zostać uznana jako wybudowana samowolnie.
Konsekwencje samowoli budowlanej
Samowola budowlana odnosi swoje skutki w różnych sferach. Pierwsza z nich dotyczy wybudowanej bez pozwolenia nieruchomości, ponieważ organ nadzoru budowlanego może nakazać (a raczej nakazuje) wykonanie rozbiórki obiektu postawionego w ramach samowoli budowlanej. Druga z konsekwencji dotyczy naszej sfery osobistej, bowiem za wykonanie robót budowlanych bez wymaganego przepisami pozwolenia lub zezwolenia możemy ponieść odpowiedzialność karną (niezależnie od tego, czy zostanie na nas nałożony obowiązek rozbiórki). Odpowiedzialność karna została uregulowana w ustawie Prawo budowlane. Przepisy przewidują w tym zakresie, że za samowolę budowlaną na inwestora może zostać nałożona kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności nawet do 2 lat.
Samowola budowlana – co dalej?
Jeżeli dojdzie już do rozpoczęcia robót w ramach samowoli budowlanej, istnieje możliwość jej legalizacji. Pozwoli to na uniknięcie rozbiórki budowli, jednak należy pamiętać, że odpowiedzialność karna jest niezależna od nakazu rozbiórki i nadal może dotknąć inwestora. Jakie są zatem warunki zalegalizowania samowoli?
Przede wszystkim samowolna budowa musi być zgodna z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w tym nie może naruszać miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, pozostałych przepisów prawa miejscowego ani innych przepisów powszechnie obowiązującego prawa, w tym techniczno-budowlanych. Wówczas organ nadzoru budowlanego może wstrzymać prowadzenie robót budowlanych, określić wymagania co do niezbędnych zabezpieczeń na terenie budowy oraz zobowiązać do przedstawienia dokumentów, takich jak: zaświadczenia odpowiedniego organu (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) o zgodności budowanego obiektu z miejscowym planem przestrzennym lub decyzją o warunkach zabudowy, oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, a także projektu budowlanego wraz ze wszystkimi jego obowiązkowymi załącznikami. Organ nadzoru budowlanego zbada także samodzielnie, czy projekt jest zgodny z przepisami prawa miejscowego, czy projekt jest kompletny oraz czy został wykonany przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane.
Należy także wspomnieć, że organ nałoży na inwestora opłatę legalizacyjną, której wysokość zależy m. in. od wielkości wybudowanego obiektu. Jeżeli spełnimy wszystkie wymagania stawiane przez organ nadzoru budowlanego, wyda on decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoli na wznowienie robót. Jeżeli prace budowlane zostały już zakończone, organ wyda decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego.
Czytelniku pamiętaj:
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi poradnika w rozumieniu prawa. Zawarte w nim treści mają na celu dostarczenie ogólnych informacji i nie mogą być traktowane jako fachowe porady lub opinie. Każdorazowo przed podejmowaniem jakichkolwiek działań na podstawie informacji zawartych w artykule, skonsultuj się ze specjalistami lub osobami posiadającymi odpowiednie uprawnienia. Autor artykułu oraz wydawca strony nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne działania podejmowane na podstawie informacji zawartych w artykule.
